ДУШАНБЕ, 3 окт — Sputnik. Имрӯз, 3 октябр устоди ҳирфаии рақси тоҷик, раққоса ва мураббии беҳамто Зебо Аминзода зодрӯз дорад. Зебо Аминзодаи дар ҳақиқат зебо, маҳин ва гуландом 71-сола мешавад.
Зебо Аминзода дар остонаи 70-солагӣ ба рӯзноманигори номии тоҷик Раҷаб Мирзо мусоҳиба намуда, аз рӯзгор ва фаъолияти худ нақл намудааст, ки дар саҳифаи Ахбор барои афкори Фейсбук мунташир шудааст.
Инҷо баъзе аз нуқтаҳои устоди рақсро дар мавриди гурӯҳи овозадори “Зебо”, ки асосагузораш худи Аминзода буд, пешниҳод мекунем.
Шавҳар кардан даркор, аммо шавҳари бефарҳанг не
Зебо Аминзода мегӯяд, дар ансамблаш 20 духтар мерақсиданд, ки ҳар яки онҳо барояш азиз буданд.
“Магар мешавад номҳои Саида Файзалиева, Ширинмоҳ Ниҳолова, Людмила Сунинская, Замира Холматова, Алфия Ефасова, Наталия Потехина, Гулнора Маннонова, Сабоҳат Усмоноваву дигаронро фаромӯш кард, вақте сухан аз авҷи санъати рақсии тоҷикӣ биравад? Воқеан, бархе аз онҳо баъдан дар мақомҳои дигар низ дар рушду нумӯи Тоҷикистон саҳм гузоштаанд”, - мегӯяд вай.
Аммо тарки саҳна кардани бархе аз онҳо барои мураббии гурӯҳ бисёр сахт будааст. Ба гуфтаи устоди ҳунар, ҷавонписарон ба ҳунари духтари “Зебо” ошиқ мешуданду пас аз барпо кардани оила онҳоро аз рақс маҳрум мекарданд.
“Як масъалае, ки ҳамчун роҳбари ансамбл дар ҳалли он мушкилӣ мекашадам, ин тарки саҳна кардани духтарон буд. Гоҳе бо сабабҳои ночиз ва ё бемаънӣ духтарон аз ансамбл мерафтанд, ҳол он ки барои ҳар яки онҳо роҳбари бадеии даста рӯзу моҳҳои зиёд сарф карда, хуни ҷигар хӯрдааст. Масалан, ба яке аз раққосаҳо режиссёри телевизион ҳангоми наворбардорӣ ошиқ мешавад ва пеш аз тӯй шарт мегузорад: аввал ансамблро тарк мекунад, баъд тӯй мешавад”, - мегӯяд вай.
"Шавҳар кардан даркор, аммо шавҳари бефарҳанг не! Магар ин фарҳанг аст?! Ҷавонон ба ҳунари духтарон ошиқ мешаванд, вале баъд онҳоро маҷбур мекунанд, ки аз баҳри рақс бароянд”, - афзуд Зебо.
Ман роҳбари сахтгир будаму ҳастам
Устоди рақс мегӯяд, ки дар ҳақиқат дар роҳи ҳунар ва устодӣ сахтгир буду ҳаст ва ҳолатҳое мешуд, ки шогирдон ӯро дуруст дарк карда наметавонистанд. “Ҳатто боре раққосаи хубе, ки дар аввали ташкилшавии ансамбл омада буд, аз чунин сахтгирии ман хулосаи нодуруст бароварда, аз даста рафт. Бо вуҷуди ин, усули роҳбариамро тағйир намедиҳам”, иқрор мешавад вай.
Барои ман санъатфурӯшӣ – виҷдонфурӯшист
Зебо аз аввали ташкилшавии ансамбл ба раққосаҳо таъкид мекардааст, ки дар тӯйҳо рақс накунанд ва ҷойи раққосаҳои тӯйгард ансамбл нест.
“Худи ман аз паи ин роҳи сабуку хато ҳеч гоҳ нарафтаам, дар тӯйҳо нарақсидаам ва санъаткоре, ки барои пул ин корро мекунад… намедонам, чӣ гӯям. Ман ба духтаронам ҳамеша таъкид мекунам, ки ҳалол зистанро ёд гиранд. Нимта нон - роҳати ҷон. Пули ҳаром аз як тараф қадр надошта бошад, аз тарафи дигар, пулҳои бедардимиён касро ба ҳар кӯча мекашанд”, - таъкид мекунад Аминзода.
Ман аз он афсӯс мехӯрам, ки баъзе ҳамкасбони унвондор ҳам аз паи ин роҳи сабуки сарватҷамъкунӣ мераванд. Маро дуруст фаҳманд; ман ин суханҳоро аз рӯи ҳасад намегӯям. Барои ман санъатфурӯшӣ виҷдонфурӯшист, меафзояд вай.
“Ҳеҷ гоҳ ба хотири пул рақс накунед. Он пуле, ки аз ин туйҳо ба даст меоред, бо обрӯ, эътибор, эҳтиром ва қиммати шумо ҳамчун ҳунарманд аз даст меравад. Агар хоҳед, обрӯ ва ҳаёи духтари тоҷикро гум накунед, тӯйгардӣ накунед. Ва аслан ин ансамбл ҷойи раққосаҳои тӯйгард нест”, - ҳар рӯз таъкид мекардам ба духтарон, мегӯяд устоди рақс.
Сирри муваффақияти духтарони “Зебо”
Ба гуфтаи мураббии даста, сирри муваффақияти "Зебо" агар аз як тараф муҳити солими кориву эҷодӣ бошад, аз сӯи дигар муваффақиятҳои паиҳамии ансамбл буд.
"Духтаронро на танҳо сафарҳои дохили Тоҷикистон ва СССР, балки берун аз он нерӯи тоза мебахшид. Ин воқеият буд, ки мо аз камтарин дастаҳои ҳунарӣ будем, ки дар бисёр кишварҳои ҷаҳон, аз ҷумла, Афғонистон, Булғория, Англия, Люксембург, Белгия, Шотландия, Чехословакия, Непал, Тунис, Япония, Испания, Ҳиндустон ва ғайра ҳунармандӣ кардаем”, - мегӯяд вай.
“Зебо” дар солҳои ҷанги шаҳрвандӣ низ ором наменишаст
Муаллима мегӯяд, гурӯҳаш дар солиёни ҷанги шаҳрвандӣ низ фаъолияташро қатъ накарда буд.
“Соли 1993 – замоне, ки дар Тоҷикистон ҷанги шаҳрвандӣ идома дошт, ба Белгия сафар намуда, дар фестивали ҷавонони кишварҳои дунё ширкат доштем. Мардуми дар ин маърака ширкатдошта пас аз рақсҳои духтарони мо бо ҳайрат мепурсиданд: "Халқе бо санъате ҳамчунин, чӣ гуна метавонад ҳамдигарро қатл намояд?”.
Шояд касоне бовар накунанд, аммо дар ҳақиқат, мо дар калисои ин кишвар он замон зери навои "Шашмақом” дуо мехондему сулҳу осоиши Ватанро аз Худо мехостем”, - ёдовар мешавад Аминзода.
“Кӯтоҳакак” дар бораи Зебо Аминзода
Зебо Муҳиддиновна Аминзода – раққоса ва балетмейстери тоҷик. Ҳунарпешаи халқии ҶШС Тоҷикистон (1980), Ҳунарпешаи халқии ИҶШС (1986). 3 октябри 1948 дар Душанбе таваллуд шудааст. Хатмкардаи Омӯзишгоҳи хореографии Маскав дар назди Театри калони ИҶШС, Мактаби олии рақсу хореографияи Тошканд ва Донишгоҳи омӯзгории шаҳри Хуҷанд.
Солҳои 1965 – 1978 - ҳунарпешаи Театри мусиқиву драмаи ба номи А. Пушкин.
Солҳои 1978 – 1993- роҳбарии бадеӣ ва сарбалетмейстери ансамбли рақсии "Зебо"-и Кумитаи давлатии телевизион ва радиои Тоҷикистон.
Ансамбли ӯ тайи якчанд сол на танҳо дар Тоҷикистон, балки дар ҳудуди собиқ ИҶШС ва берун аз он машҳур гардида, дар бисёр кишварҳои ҷаҳон: Афғонистон, Булғория, Англия, Люксембург, Белгия, Шотландия, Чехословакия, Непал, Тунис, Япония, Испания, Ҳиндустон ва ғайра ҳунармандӣ кардааст. Ансамбли мазкур барандаи мукофоти Комсомоли ленинӣ гардида, соли 1986 роҳбарии он унвони фахрии Ҳунарпешаи мардумии ИҶШС-ро касб кардааст.
Солҳои 1993 – 1996 – раиси Шӯрои ҳамоҳангсозии Ширкати байналмилалии радио ва телевизиони "Мир", солҳои 1996 – 2003 – мушовири ШБРТ "Мир", баъд мушовири Кумитаи иқтисодии байнидавлатии Иттиҳоди иқтисодии ИДМ.
Соли 2012 ба ватан баргашт ва дар Хуҷанд мактаби рақсии худро таъсис дод.
Соли 2014 бо даъвати Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон барои эҳёи ансамбли рақсии «Зебо» ба Душанбе омад.
Соҳиби се писар ва ҳафт набера аст.
