Дарсҳои наомӯхтаи таърих

© Sputnik / Екатерина Штукина / Гузариш ба медиабонкЗаместителя председателя Совета безопасности РФ Д. Медведев
Заместителя председателя Совета безопасности РФ Д. Медведев - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 23.04.2021
Обуна шудан
"Роҳ надодан ба бархӯрд бо нерӯҳои бузург на баёнгари буздилӣ, балки хирад аст, зеро худро қурбонӣ кардан ҳеҷ гоҳ дар ҳеҷ ҷо бартарӣ нест" (Sun Tzu. Art of War).
ДУШАНБЕ, 23 апр — Sputnik, Дмитрий Медведев. Солҳои охир, муносибатҳои Русия ва ИМА воқеан аз рақобат ба муқовимат гузаштанд; дар асл, онҳо ба давраи Ҷанги Сард баргаштанд. Фишор бо таҳримҳо, таҳдидҳо, муқовимати муноқишавӣ, ҳимояи манфиатҳои ғаразноки худ - ин ҳама ҷаҳонро ба ҳолати ноустувории доимӣ меандозад.
Вақте муносиботи ду кишвар муддати тӯлонӣ дар чунин вазъ қарор мегирад, инро бӯҳрон меноманд. Чунин бӯҳронҳо барои пайдоиши давраҳои шадидтар дар муносибатҳо - "бӯҳрони бӯҳронҳо" заминаи хеле мусоид мебошанд.
Дар чунин вазъ, ҳар як иқдоми нодуруст, бесабрӣ, дарки стратегии вазни ҳар як калима метавонад на танҳо ду кишвари алоҳида, балки тамоми ҷаҳонро ба вартаи мушкилтарин андохта, онро дар назди таҳдиди бархӯрди мустақими низомӣ қарор диҳад.
Ин аллакай дар таърихи умумии мо рух дода буд. Дуруст аст, ки вақт аз ҳозира то андозае фарқ мекард ва саҳнаи ҷанг майдони Кариб буд, аммо моҳияти ҳодисаҳо ба ҳам монанд ҳастанд.
Заместитель председателя Совбеза РФ Д. Медведев - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 23.04.2021
Медведев гуфт, Русия ва ИМА ба ҷанги сард баргаштанд
Сиёсати хориҷии ИМА дар он замон мамлакати моро маҷбур кард, ки вокуниши муносиб нишон диҳад. Дар охири солҳои 50-ум ва аввали солҳои 1960-ум, ин дар ҷойгиркунии мушакҳои амрикоӣ дар Туркия, Ветнами Ҷанубӣ ва Лубнон зоҳир шуд. Ва дар сиёсати ноҷавонмардони Куба, ки инқилобро ба вуҷуд овард ва сипас бо мақсади ба даст овардани назорати ҷазираи Озодӣ. Ва дар бисёр мавориди дигар.
Имрӯз, инҳо таҳримҳои зидди Русия, маъракаи муташаккилонаи таъқиби Русия, сиёсати Амрико нисбати ҳамсоягони мо, вуруди ниҳоии НАТО ба марзҳои мо, мухолифат бо сохтмони "Маҷрои Шмиолӣ - 2", изтироб аз татбиқи роҳи баҳри Шимолӣ дар кишвар, масъалаи Украина ва бисёр чизҳои дигар мебошад. Намунаҳои чунин сиёсат ҳамарӯза пайдо мешаванд.
Русия имрӯз, ба мисли ИҶШС дар гузашта, ҳамеша аз ҷиҳати сатҳи таҳдидҳо ба рақиби худ ба Иёлоти Муттаҳида расида метавонад.
Дар аввали солҳои 1960-ум ҳамчун посух ба амрикоиҳо ҷойгиркунии қувваи низомӣ дар Куба гардид. Иёлоти Муттаҳида, тавре ки шумо медонед, ба муқовимати иловагӣ гузашт: киштиҳои ҷангиро кашид, ҷазираро ба муҳосираи баҳрӣ гирифт ва ҳатто ҳуҷуми мукаммал омода кард. Ин бӯҳрон - бӯҳрони баҳри Кариб ном гирифт. Дар доираи он ду нуқтаи асосӣ мавҷуданд.
Взрыв, архивное фото - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 22.04.2021
Русия барои ИМА "минтақаҳои марг" эҷод кард
Аввал. Ҷавоби дарозмуддат на танҳо пайдо шудани мушакҳо дар соҳилҳои Иёлоти Муттаҳида. Пеш аз ҳама, ин намоиш ва муҳимтар аз ҳама, дарки кишварҳои Ғарб дар бораи қобилиятҳои инфрасохтори давлати мо барои ҷойгир кардани пойгоҳҳои низомӣ дар саросари ҷаҳон дар муддати кӯтоҳ буд.
Дуюм. Вазъиятро, ки "наздики оғози ҷанг" буд, раҳбарони ду давлати абарқудрат, ки ба вазъ ҳушёрона баҳо дода, ҳикмати созишро эътироф ва қабул карданд ва аз ин рӯ омода буданд, гузашт кунанд, наҷот дод.
Дар баъзе мавридҳо роҳбарон мустақиман дидору мулоқот мекарданд, дар баъзе ҳолатҳо онҳо ин тавр накарданд, аммо ба ҳар ҳол, байни ИҶШС ва ИМА муколамаи баробарҳуқуқ буд на бо забони таҳдидҳо ва ултиматумҳо.
Пас аз ҳалли бӯҳрони Куба дар давоми асри ХХ, ҳеҷ ҳолате рух надод, ки ду кишвар ба ҷанг ин қадар наздик бошанд. Зеро ҳарду дарси ибрат гирифтанд: ҳамкорӣ дар ҳалли мушкилоти байналмилалӣ аз муқовимат беҳтар аст.
Аммо имрӯз вазъ то андозае дигар аст: Иёлоти Муттаҳида ба сиёсати бесуботи хориҷӣ гузаштааст. Ин инчунин дар радди созишномаи ҳастаӣ бо Эрон зоҳир шуд. Хуруҷ аз Аҳдномаи Осмони кушод ва як қатори дигар. Ва дар айни замон - дар суханрониҳои президенти нав.
Воқеияти нави стратегӣ - ноустувории сиёсати хориҷии Вашингтон - асосан ҳам бо сабабҳои дохилӣ ва ҳам паст шудани эътибори ИМА ҳамчун пешвои ҷаҳони Ғарб ба амал омадааст.
Автомобильное движение на Кремлевской набережной в Москве - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 16.04.2021
Дар Кремл аз посух ба таҳримҳои ИМА гуфтанд
Тактикаи нави маъмурияти Амрико нишон додани зарурати муколама бо як даст ва бо дасти дигар зиёд кардани фишор аст. Вай метавонад дар бораи иҷрои ваъдаҳои интихоботии демократҳо ва набудани ваҳдат дар таҳияи курс ва қабули қарорҳо дар ҳайати нав ва дар бораи "кори миссионерӣ" -и Амрико сӯҳбат кунад.
"Мо ҳамеша ҳақ ҳастем, шумо бояд ба мо итоат кунед". Ва шарикону мухолифон бояд чунин курсро табиӣ бигиранд ва бо ҳисси миннатдорӣ аз "дарси" омӯхтаашон.
Мо даъвати муколамаро ҳангоми сӯҳбати телефонии ду президент шунидем. Ва дар баробари ин суханрониҳои шадид шурӯъ шуданд, таҳримҳои нави зидди Русия ҷорӣ шуданд, дипломатҳо хориҷ гардиданд ва фармон дар бораи таҳдиди Русия ба имзо расид.
Ҳамчунин муноқишаи ба таври сунъӣ шадидшуда дар шарқи Украина, изҳороти милитаристии роҳбарияти ИМА, интиқоли техникаи ҳарбӣ ба минтақаи мо низ ба ҳамин тамоюлҳо дохил карда мешавад. Соддатар карда гӯем, шиддат гирифтани вазъият.
Мусаллам аст, ки ИҶШС-ро Иёлоти Муттаҳида ҳамчун рақиби баробарҳуқуқ мешумурд. Ин ба паритети ҳарбӣ-сиёсии ҷонибҳо вобаста буд, ки барои ҳифзи он системаи созмонҳои байналмилалӣ ба вуҷуд омаданд. Ва ҳузури ду блоки низомӣ - кишварҳои НАТО ва кишварҳои Шартномаи Варшава.
Аммо пас аз пошхӯрии ИҶШС баробарӣ як муддат аз байн рафт. Иёлоти Муттаҳида, дар тӯли якуним даҳсола дар системаи координатҳо зиндагӣ мекард, вақте ки ягон мамлакати дунё на танҳо қудрати муқоисашаванда надошт, балки ҳатто ҳуқуқи гипотезии ба даст овардани чунин қудратро надошт, танҳо аз даст додани он одати муколамаи баробар.
Строительство газопровода Северный поток-2 в Германии - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 12.04.2021
Русия ва ИМА бозори Урупоро тақсим мекунанд: анборҳои газро кӣ пур мекунад
Маъмурияти нави ИМА, мавқеи худро ҳамчун ҳокими ҷаҳон ва ҳимоятгари Ғарби барқарор карда (ки худро ба ин бовар мекунонад), қудрати эътироф кардани онро надорад, ки касе дар ҷаҳон метавонад дорои қобилиятҳои инфрасохторӣ ва низомӣ-сиёсӣ муқоисашаванда масалан, Чин ва Русия дошта бошад.
Имрӯз як саволи муҳим аст: оё маъмурияти кунунии Амрико хиради созишро ба даст меорад, ки сарварони кишварҳои иштирокчии бӯҳрони мушакии Куба дар солҳои 60-уми асри гузашта ба он омадаанд?
Ва вақте ки вазъият то ҳадде шадид аст, чӣ метавонад ба хомӯш кардани "оташ" мусоидат кунад?
Ин ҷо се лаҳзаи муҳим вуҷуд дорад.
Аввалан, огоҳӣ аз арзиши "қарори марговар". Агар зарари ғалаба он қадар зиёд бошад, ки масъалаи мавҷудияти ояндаи ғолибро ба миён орад, пас ин ғалаба нест.
Дуюм, алоқаи мустақим. Ин на танҳо телефонест, ки шумо метавонед ба он занг занед, балки имкони сӯҳбати самимӣ ва муҳимтар аз ҳама шунидани ҳамсӯҳбат аст. Ва мантиқ ва далелҳоро дарк кардан.
Ва сеюм, аз ҳама муҳим. На танҳо дарки зарурат ва имконоти созишҳо, балки омодагӣ ба ин созишҳо. Омодагӣ барои даст кашидан аз забони ултиматум ва дағалӣ, ки муколамаро ба замин мезанад.
Ин аст, ки риторикаи калимаҳои оддии "Русия нархи онро пардохт мекунад", гарчанде ки хеле амрикоӣ садо медиҳад, аммо рост ба бунбасти сарбаста мебарад. Аз ин нақб роҳе нест. Ин мантра ба касе равшанӣ намебахшад.
Лентаи хабарҳо
0