https://sputnik.tj/20210425/ima-naslkushi-armaniho-etirof-1039020741.html
ИМА наслкушии арманиҳоро эътироф кард
ИМА наслкушии арманиҳоро эътироф кард
Sputnik Тоҷикистон
Байден ҳадафи ин иқдомро ҷилавгирӣ аз такрори он ҳаводиси таърихӣ унвон кардааст
2021-04-25T01:14+0500
2021-04-25T01:14+0500
2021-04-25T01:14+0500
дар ҷаҳон
туркия
има
арманистон
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e5/01/15/1032664047_0:0:3130:1762_1920x0_80_0_0_bb9264cabd26d407e183b279a9bcefc0.jpg
Иёлоти Муттаҳида куштори арманиҳои қавмиро дар ибтидои асри 20 дар Империяи Усмонӣ ҳамчун наслкушӣ расман эътироф кард. Ин аз изҳороти дар сайти Кохи Сафед нашршудаи президент Ҷо Байден бармеояд.Кохи Сафед қайд кард, ки аксари арманиҳо, ки аз генотсид наҷот ёфтанд, "маҷбур шуданд, ки дар саросари ҷаҳон, аз ҷумла дар ИМА макони нав ва зиндагии навро ҷустуҷӯ кунанд"."Бо қувва ва устуворӣ мардуми арман зинда монданд ва ҷомеаи худро барқарор карданд. Дар тӯли даҳсолаҳо, муҳоҷирони арманӣ Иёлоти Муттаҳидаро бо роҳҳои бешумор бой карданд, аммо онҳо ҳикояти фоҷиабореро, ки ин қадар ниёгони худро ба соҳилҳои мо овардааст, ҳеҷ гоҳ фаромӯш накардаанд. Мо таърихи онҳоро гиромӣ медорем. Мо ин дардро мебинем. Мо таърихро тасдиқ мекунем", - гуфт Байден. Вай таъкид кард, ки ҳадаф ҷилавгирӣ аз такрори он ҳаводиси таърихист.Туркия ба тағирёбии мавқеи Вашингтон вокуниш нишон дод. Ҳамин тариқ, вазири корҳои хориҷии кишвар Мавлуд Чавушоғлу дар Твиттер навишт, ки Анқара "ин изҳороти танҳо бар асоси популизм асосёфтаро комилан рад мекунад".Раҳбарони қаблии ИМА аз тарси бад шудани муносибатҳо бо Туркия аз истифодаи калимаи "наслкушӣ" худдорӣ карданд. Аз ҷумла, раҳбарони амрикоӣ истилоҳи Meds Yeghern -ро, ки маънояш "ваҳшиёнаи бузург" аст ва таърифҳоеро, ба мисли "яке аз бадтарин ваҳшигариҳои оммавии асри 20" истифода мебурданд. Сенат ва палатаи намояндагони Конгресси ИМА қатъномаҳо, ки қатли арманиҳо дар Империяи Усмонӣ ҳамчун генотсид эътироф карда мешавад, ҳануз соли 2019 қабул карда буданд.Қатли арманиҳоДар охири асри 19 - аввали асри 20 арманиҳо дар Империяи Усмонӣ мунтазам таъқиб карда мешуданд. Аз ҷумла, соли 1915, ба гуфтаи як қатор муаррихон, беш аз якуним миллион нафар кушта шуданд. Далели наслкушии мардуми арманро 23 давлат, инчунин парлумони Аврупо ва Шӯрои ҷаҳонии калисоҳо эътироф карданд. Соли 1995 Думаи Давлатӣ "Дар бораи маҳкум кардани наслкушии мардуми арман дар солҳои 1915-1922 дар ватани таърихии худ - Арманистони Ғарбӣ" қарор қабул кард.Туркия ба танқид дар ин масъала шадидан муносибат мекунад. Анқара боисрор даст кашидан аз истилоҳи "генотсид" -ро дар робита бо ҳаводиси соли 1915 изҳор дошт, ки ҳам арманиҳо ва ҳам туркҳо қурбонии онҳо буданд. Туркия инчунин даъват мекунад, ки барои таҳияи муносибати объективӣ ба рӯйдодҳо як комиссияи байналмилалии таърихшиносон оид ба омӯзиши ҳуҷҷатҳои бойгонӣ таҳия карда шавад.
https://sputnik.tj/20210411/ozarboyjon-elom-kard-ki-digar-hech-asire-ba-armaniston-bozgardonda-nahohad-shud-1035301339.html
https://sputnik.tj/20201216/Tagyiri-raftori-Turkiya-Baroi-chi-garb-Erdugonro-jazo-medihad-1032467138.html
има
арманистон
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2021
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
има, арманистон, туркия
ИМА наслкушии арманиҳоро эътироф кард
Байден ҳадафи ин иқдомро ҷилавгирӣ аз такрори он ҳаводиси таърихӣ унвон кардааст
Иёлоти Муттаҳида куштори арманиҳои қавмиро дар ибтидои асри 20 дар Империяи Усмонӣ ҳамчун наслкушӣ расман эътироф кард.
Ин аз изҳороти дар сайти Кохи Сафед нашршудаи президент Ҷо Байден бармеояд.
"Ҳар сол дар ин рӯз, мо ҳаёти ҳамаи онҳоеро, ки дар давраи генотсиди арманиҳо дар замони Империяи Усмонӣ ҳалок шудаанд, ёдовар мешавем ва бори дигар ваъда медиҳем, ки такрори чунин ваҳшониятро пешгирӣ мекунем. Аз 24 апрели 1915 сар карда, вақте ки мақомоти Усмонӣ намояндагони зиёиёни Арманистон ва пешвоёни ҷомеаро дар Константинопол боздошт карданд, дар доираи маъракаи нобудкунӣ якуним миллион арманӣ бадарға карда шуданд, кушта шуданд ё ба қатл фиристода шуданд. Мо хотираи қурбониёни Медс Егернро (аз тарҷумаи арманӣ: "ваҳшии бузург" - Ред.) Гиромӣ медорем, то даҳшатҳои ҳодисаро таърих ҳеҷ гоҳ фаромӯш накунад".
Кохи Сафед қайд кард, ки аксари арманиҳо, ки аз генотсид наҷот ёфтанд, "маҷбур шуданд, ки дар саросари ҷаҳон, аз ҷумла дар ИМА макони нав ва зиндагии навро ҷустуҷӯ кунанд".
"Бо қувва ва устуворӣ мардуми арман зинда монданд ва ҷомеаи худро барқарор карданд. Дар тӯли даҳсолаҳо, муҳоҷирони арманӣ Иёлоти Муттаҳидаро бо роҳҳои бешумор бой карданд, аммо онҳо ҳикояти фоҷиабореро, ки ин қадар ниёгони худро ба соҳилҳои мо овардааст, ҳеҷ гоҳ фаромӯш накардаанд. Мо таърихи онҳоро гиромӣ медорем. Мо ин дардро мебинем. Мо таърихро тасдиқ мекунем", - гуфт Байден.
Вай таъкид кард, ки ҳадаф ҷилавгирӣ аз такрори он ҳаводиси таърихист.
Туркия ба тағирёбии мавқеи Вашингтон вокуниш нишон дод. Ҳамин тариқ, вазири корҳои хориҷии кишвар Мавлуд Чавушоғлу дар Твиттер навишт, ки Анқара "ин изҳороти танҳо бар асоси популизм асосёфтаро комилан рад мекунад".
Раҳбарони қаблии ИМА аз тарси бад шудани муносибатҳо бо Туркия аз истифодаи калимаи "наслкушӣ" худдорӣ карданд. Аз ҷумла, раҳбарони амрикоӣ истилоҳи Meds Yeghern -ро, ки маънояш "ваҳшиёнаи бузург" аст ва таърифҳоеро, ба мисли "яке аз бадтарин ваҳшигариҳои оммавии асри 20" истифода мебурданд.
Сенат ва палатаи намояндагони Конгресси ИМА қатъномаҳо, ки қатли арманиҳо дар Империяи Усмонӣ ҳамчун генотсид эътироф карда мешавад, ҳануз соли 2019 қабул карда буданд.
Дар охири асри 19 - аввали асри 20 арманиҳо дар Империяи Усмонӣ мунтазам таъқиб карда мешуданд. Аз ҷумла, соли 1915, ба гуфтаи як қатор муаррихон, беш аз якуним миллион нафар кушта шуданд. Далели наслкушии мардуми арманро 23 давлат, инчунин парлумони Аврупо ва Шӯрои ҷаҳонии калисоҳо эътироф карданд.
Соли 1995 Думаи Давлатӣ "Дар бораи маҳкум кардани наслкушии мардуми арман дар солҳои 1915-1922 дар ватани таърихии худ - Арманистони Ғарбӣ" қарор қабул кард.
Туркия ба танқид дар ин масъала шадидан муносибат мекунад. Анқара боисрор даст кашидан аз истилоҳи "генотсид" -ро дар робита бо ҳаводиси соли 1915 изҳор дошт, ки ҳам арманиҳо ва ҳам туркҳо қурбонии онҳо буданд.
Туркия инчунин даъват мекунад, ки барои таҳияи муносибати объективӣ ба рӯйдодҳо як комиссияи байналмилалии таърихшиносон оид ба омӯзиши ҳуҷҷатҳои бойгонӣ таҳия карда шавад.
