https://sputnik.tj/20210820/chiguna-ukraina-kishvarho-pasoshurav-dars-1041776292.html
Чигуна Украина барои кишварҳои пасошӯравӣ дарс шуд
Чигуна Украина барои кишварҳои пасошӯравӣ дарс шуд
Sputnik Тоҷикистон
Дар тӯли солҳои истиқлолият Украина барои дигар давлатҳо намуна шуд. Намунае, ки наметавон онро ба касе таманно кард.
2021-08-20T19:07+0500
2021-08-20T19:07+0500
2023-10-02T17:09+0500
дар ҷаҳон
сиёсат
има
инқилоб
иттиҳодияи аврупо
идм
украина
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e4/0c/04/1032392698_0:145:3071:1872_1920x0_80_0_0_8dff32f3ca22fb5bffc53599d0fe25ea.jpg
Як қатор давлатҳо (ё иттиҳоди давлатҳо) дар ҷаҳони муосир барои дигарон намуна мебошанд. Масалан, Иттиҳоди Аврупо муассиртарин намунаи ҳамгироӣ дар замони мост. Рамзи он, ки инсоният шарт нест, дар шароити парокандагии феодалӣ зиндагӣ кунад ва кишварҳое, ки дар тӯли асрҳо бо ҳам дар ҷанг буданд, метавонанд барои ҳадафҳои баланд муттаҳид шаванд.Иёлоти Муттаҳида замоне намунаи демократия ва рушди муваффақ буд, аммо имрӯз он ба мисоле мубаддал гашт, ки демократия ва меъёри ҳифзи ҳуқуқи инсон, агар бо қонун ва ҳадафмандӣ маҳдуд набошанд, ба чӣ табдил хоҳанд шуд. Ҷунбишҳо ба монанди BLM ва MeToo намунаҳои ин таназзуланд ва ҷомеаи Амрикоро аз дарун хароб мекунанд.Русия вазифаи дигар дорад. Ин кишвар (якҷоя бо Чин ва қисман Туркия) намунаи он шудааст, ки демократия ба шеваи Ғарб ягона модели имконпазири низоми сиёсии муваффақ нест. Далели он аст, ки ҳар як давлат бояд дар асоси анъанаҳо, ҷуғрофия, сатҳи зиндагӣ ва ниёзҳои аҳолӣ як навъи ин низомро дошта бошад.Душмани ашадӣУкраина низ ба як намунаи барҷаста табдил ёфтааст. Барои касе пӯшида нест, ки Иёлоти Муттаҳида (ки назорати хориҷии ин кишварро амалӣ мекунад) дар мавриди Киев нақшаҳои калон дошт.Вашингтон идеяи эҷоди як навъ "чароғи рушд ва демократия" -ро дар фазои пасошӯравӣ кайҳо боз парвариш кардааст. Намунаи табдил додани як кишвар аз як давлати авторитарӣ ба ҷомеаи шукуфони муосир, танҳо ба далели он ки рӯ ба Ғарб оварду итоаткорона ҳамаи маслиҳатҳои онро дар масъалаҳои ислоҳоти либералӣ ва демократӣ пазируфт.Ин "чароғ" мебоист ҷомеаи Русияро водор мекард, ки аз мақомот талаб кунад, ки ҳамон роҳро пеш гиранд ва ба ин васила ба Иёлоти Муттаҳида кумак кунад, агар дар ташкили инқилоби ранга набошад, пас ҳадди ақал раҳбарияти кунуниро дар Кремл, ки ба Вашингтон итоат намекунад, заиф созад.Ин ҳам барои касе пӯшида нест, ки Иёлоти Муттаҳида сиёсати худро дар фазои пасошӯравӣ асосан аз дидгоҳи боздорандаи Русия баррасӣ мекунад.Чароғҳо рӯшан нашудандАввалин номзади ИМА барои таъсиси "маяк – чароғи роҳнамо" Гурҷистон буд, ки Михаил Саакашвилӣ дар пайи инқилоб ба қудрат расид ва пас аз он бо пули Амрико ва Аврупо як силсила ислоҳот анҷом дод. Либералҳо фавран ӯро васф карданд ва китобҳоро таҳти сарлавҳаи "Чаро Гурҷистон муваффақ шуд" навиштанд, аммо озмоиши гурҷӣ дар ниҳоят бенатиҷа баромад.Сабабҳо зиёд буданд – аз ҷумла мушкилоти худи иҷрокунанда (Саакашвили тасмим гирифт ба Осетияи Ҷанубӣ ҳуҷум кунад ва ҳамин тариқ худро дар назди ҳам русҳо ва ҳам гурҷиён бадном созад), ҳадгузарониҳои либерализм (масалан, бекор кардани боҷи воридоти ғалла, ки зарба ба кишоварзии Гурҷистон шуд), норасоии захираҳои худии рушд дар Гурҷистон, инчунин набудани русбадбинии амиқ дар байни гурҷҳо.Сипас рӯй ба Украина оварда шуд. Кишвари дорои захираҳои бой, шумораи зиёди аҳолӣ дорад, элитаи он солҳои тӯлонӣ сиёсати давлат ва ҷомеаи худро ба "бе Русия" пеш гирифтаанд. Сиёсати ҷудо кардани як қисми мардуми рус ва ба "украинҳои воқеӣ" табдил додани он, ки таърихи алоҳидаи ғайрирусӣ, забони худ ва қаҳрамонони миллии худро дорад.Бо дасти сабуки амрикоӣ, "Бе Русия" ниҳоят соли 2014 ба "Зидди Русия" табдил ёфт ва мақомоти пас аз Майдандорӣ, таҳти назорати кураторони амрикоӣ раванди ислоҳоти либералӣ ва демократиро оғоз карданд. Дар натиҷа, Украина воқеан як намуна шуд, аммо на он намунае, ки амрикоиҳо мехоҳанд.Украина мисоли он шуд, ки русбезории хашмгин дар кишваре, ки қисми зиёди он русӣ ҳарф мезанад, ба русӣ фикр мекунад ва худро рус мешуморад, боиси бунёди ҷомеаи устувор ва шукуфон намегардад. Баръакс, он тақсимот, муноқишаи шаҳрвандӣ ва ҳатто ҷанги шаҳрвандиро бармеангезад. Вай намунаи он буд, ки русбезории хушунатдор дар кишваре, ки бо Русия ҳамсарҳад аст ва асосан аз он вобаста аст, барои амният ва рушди давлат муфид нест.Украина дастрасии бидуни боҷи гумрукӣ ба бозори Русияро аз даст дод ва танҳо ба сабаби сабр ва мавқеи мулоими Кремл (ки Владимир Путинро барои чунин мавқеъгирӣ як қатор коршиносони рус интиқод мекунад) низоми бидуни раводидро аз даст надод, то муҳоҷиронаш дар Русия кор кунанд ва инчунин таҳримҳои ҷиддии иқтисодӣ нагирифтаанд.Кишвар намунаи он шуд, ки ихтиёран гирифтани нақши посгоҳи пеши зидди русии Ғарб фоидаҳои ҷиддӣ намеорад. Дар ниҳоят, дар Украина онҳо итминон доштанд, ки Вашингтон ва Брюссел (ки ба ақидаи хирадмандони Киев, бо Москва ихтилофи азалӣ доранд) посгоҳи худро бо ҳар роҳ дастгирӣ хоҳанд кард. Ба ворид кардани пул ба кишвар ва сармояи сиёсӣ умед доштанд ва интизор буданд, ки онро ҳатто ба блокҳои интегратсионии Ғарб (агар ИА набошад, ҳадди аққал НАТО) дохил мекунанд.Аммо, ҳеҷ яке аз ин ҳодиса рӯй надод - баръакс, Ғарб тадриҷан Украинаро тарк мекунад. Иттиҳоди Аврупо аллакай дарк кардааст, ки муноқиша бо Русия бемаънист ва дар он шонси пирӯзӣ вуҷуд надорад, дар ҳоле ки дар Иёлоти Муттаҳида ин фаҳмиш дар байни афрод пайдо мешавад - ва дар натиҷа Ғарб мекӯшад бо Маскав гуфтушунид кунад.Украина бо русофобияи худ танҳо дар канори раванди таърихӣ қарор мегирад ва дар дарозмуддат танҳо рӯ ба рӯ бо Русия (ки шумо медонед, меҳрубон аст, аммо вай хотираи хуб дорад) қарор хоҳад гирифт. Охир, ӯҳдадориҳои иттифоқии Иёлоти Муттаҳида (на танҳо дар назди кишварҳо, балки дар назди ҳамкорони маҳаллӣ) аллакай дар ҳама ҷойҳо эътимоднокии худро нишон доданд, ки охиринаш Афғонистон буд. Хусусан фурудгоҳи Кобул.Аз ин рӯ, ҳамаи кишварҳо бояд таҷрибаи Украинаро бодиққат омӯзанд ва онро такрор накунанд. Ин бахусус барои давлатҳои кишварҳои пасошӯравӣ дахл дорад, ки ҳамроҳи Русия зиндагӣ мекунанд ва Русия воқеан ҳам аз камбизоатӣ ва ҳам аз таҳдидҳои беруна онҳоро ҳимоя мекунад.
https://sputnik.tj/20210819/defolt-siyosat-ziddirusiyagi-ukraina-1041750893.html
https://sputnik.tj/20210819/artish-ukraina-siloh-jang-1041747115.html
https://sputnik.tj/20210722/zhirinovskiy-rusho-kishvarho-rusiya-davat-1041102609.html
https://sputnik.tj/20210609/nato-nizomiyon-vorid-ukraina-1040110141.html
има
украина
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2021
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
украина, русия, пасошӯравӣ, идм
украина, русия, пасошӯравӣ, идм
Чигуна Украина барои кишварҳои пасошӯравӣ дарс шуд
19:07 20.08.2021 (Навсозишуда: 17:09 02.10.2023) Дар тӯли солҳои истиқлолият Украина барои дигар давлатҳо намуна шуд. Намунае, ки наметавон онро ба касе таманно кард.
Як қатор давлатҳо (ё иттиҳоди давлатҳо) дар ҷаҳони муосир барои дигарон намуна мебошанд. Масалан, Иттиҳоди Аврупо муассиртарин намунаи ҳамгироӣ дар замони мост. Рамзи он, ки инсоният шарт нест, дар шароити парокандагии феодалӣ зиндагӣ кунад ва кишварҳое, ки дар тӯли асрҳо бо ҳам дар ҷанг буданд, метавонанд барои ҳадафҳои баланд муттаҳид шаванд.
Иёлоти Муттаҳида замоне намунаи демократия ва рушди муваффақ буд, аммо имрӯз он ба мисоле мубаддал гашт, ки демократия ва меъёри ҳифзи ҳуқуқи инсон, агар бо қонун ва ҳадафмандӣ маҳдуд набошанд, ба чӣ табдил хоҳанд шуд. Ҷунбишҳо ба монанди BLM ва MeToo намунаҳои ин таназзуланд ва ҷомеаи Амрикоро аз дарун хароб мекунанд.
Русия вазифаи дигар дорад. Ин кишвар (якҷоя бо Чин ва қисман Туркия) намунаи он шудааст, ки демократия ба шеваи Ғарб ягона модели имконпазири низоми сиёсии муваффақ нест. Далели он аст, ки ҳар як давлат бояд дар асоси анъанаҳо, ҷуғрофия, сатҳи зиндагӣ ва ниёзҳои аҳолӣ як навъи ин низомро дошта бошад.
Украина низ ба як намунаи барҷаста табдил ёфтааст. Барои касе пӯшида нест, ки Иёлоти Муттаҳида (ки назорати хориҷии ин кишварро амалӣ мекунад) дар мавриди Киев нақшаҳои калон дошт.
Вашингтон идеяи эҷоди як навъ "чароғи рушд ва демократия" -ро дар фазои пасошӯравӣ кайҳо боз парвариш кардааст. Намунаи табдил додани як кишвар аз як давлати авторитарӣ ба ҷомеаи шукуфони муосир, танҳо ба далели он ки рӯ ба Ғарб оварду итоаткорона ҳамаи маслиҳатҳои онро дар масъалаҳои ислоҳоти либералӣ ва демократӣ пазируфт.
Ин "чароғ" мебоист ҷомеаи Русияро водор мекард, ки аз мақомот талаб кунад, ки ҳамон роҳро пеш гиранд ва ба ин васила ба Иёлоти Муттаҳида кумак кунад, агар дар ташкили инқилоби ранга набошад, пас ҳадди ақал раҳбарияти кунуниро дар Кремл, ки ба Вашингтон итоат намекунад, заиф созад.
Ин ҳам барои касе пӯшида нест, ки Иёлоти Муттаҳида сиёсати худро дар фазои пасошӯравӣ асосан аз дидгоҳи боздорандаи Русия баррасӣ мекунад.
Аввалин номзади ИМА барои таъсиси "маяк – чароғи роҳнамо" Гурҷистон буд, ки Михаил Саакашвилӣ дар пайи инқилоб ба қудрат расид ва пас аз он бо пули Амрико ва Аврупо як силсила ислоҳот анҷом дод. Либералҳо фавран ӯро васф карданд ва китобҳоро таҳти сарлавҳаи "Чаро Гурҷистон муваффақ шуд" навиштанд, аммо озмоиши гурҷӣ дар ниҳоят бенатиҷа баромад.
Сабабҳо зиёд буданд – аз ҷумла мушкилоти худи иҷрокунанда (Саакашвили тасмим гирифт ба Осетияи Ҷанубӣ ҳуҷум кунад ва ҳамин тариқ худро дар назди ҳам русҳо ва ҳам гурҷиён бадном созад), ҳадгузарониҳои либерализм (масалан, бекор кардани боҷи воридоти ғалла, ки зарба ба кишоварзии Гурҷистон шуд), норасоии захираҳои худии рушд дар Гурҷистон, инчунин набудани русбадбинии амиқ дар байни гурҷҳо.
Сипас рӯй ба Украина оварда шуд. Кишвари дорои захираҳои бой, шумораи зиёди аҳолӣ дорад, элитаи он солҳои тӯлонӣ сиёсати давлат ва ҷомеаи худро ба "бе Русия" пеш гирифтаанд. Сиёсати ҷудо кардани як қисми мардуми рус ва ба "украинҳои воқеӣ" табдил додани он, ки таърихи алоҳидаи ғайрирусӣ, забони худ ва қаҳрамонони миллии худро дорад.
Бо дасти сабуки амрикоӣ, "Бе Русия" ниҳоят соли 2014 ба "Зидди Русия" табдил ёфт ва мақомоти пас аз Майдандорӣ, таҳти назорати кураторони амрикоӣ раванди ислоҳоти либералӣ ва демократиро оғоз карданд. Дар натиҷа, Украина воқеан як намуна шуд, аммо на он намунае, ки амрикоиҳо мехоҳанд.
Украина мисоли он шуд, ки русбезории хашмгин дар кишваре, ки қисми зиёди он русӣ ҳарф мезанад, ба русӣ фикр мекунад ва худро рус мешуморад, боиси бунёди ҷомеаи устувор ва шукуфон намегардад. Баръакс, он тақсимот, муноқишаи шаҳрвандӣ ва ҳатто ҷанги шаҳрвандиро бармеангезад. Вай намунаи он буд, ки русбезории хушунатдор дар кишваре, ки бо Русия ҳамсарҳад аст ва асосан аз он вобаста аст, барои амният ва рушди давлат муфид нест.
Украина дастрасии бидуни боҷи гумрукӣ ба бозори Русияро аз даст дод ва танҳо ба сабаби сабр ва мавқеи мулоими Кремл (ки Владимир Путинро барои чунин мавқеъгирӣ як қатор коршиносони рус интиқод мекунад) низоми бидуни раводидро аз даст надод, то муҳоҷиронаш дар Русия кор кунанд ва инчунин таҳримҳои ҷиддии иқтисодӣ нагирифтаанд.
Кишвар намунаи он шуд, ки ихтиёран гирифтани нақши посгоҳи пеши зидди русии Ғарб фоидаҳои ҷиддӣ намеорад. Дар ниҳоят, дар Украина онҳо итминон доштанд, ки Вашингтон ва Брюссел (ки ба ақидаи хирадмандони Киев, бо Москва ихтилофи азалӣ доранд) посгоҳи худро бо ҳар роҳ дастгирӣ хоҳанд кард. Ба ворид кардани пул ба кишвар ва сармояи сиёсӣ умед доштанд ва интизор буданд, ки онро ҳатто ба блокҳои интегратсионии Ғарб (агар ИА набошад, ҳадди аққал НАТО) дохил мекунанд.
Аммо, ҳеҷ яке аз ин ҳодиса рӯй надод - баръакс, Ғарб тадриҷан Украинаро тарк мекунад. Иттиҳоди Аврупо аллакай дарк кардааст, ки муноқиша бо Русия бемаънист ва дар он шонси пирӯзӣ вуҷуд надорад, дар ҳоле ки дар Иёлоти Муттаҳида ин фаҳмиш дар байни афрод пайдо мешавад - ва дар натиҷа Ғарб мекӯшад бо Маскав гуфтушунид кунад.
Украина бо русофобияи худ танҳо дар канори раванди таърихӣ қарор мегирад ва дар дарозмуддат танҳо рӯ ба рӯ бо Русия (ки шумо медонед, меҳрубон аст, аммо вай хотираи хуб дорад) қарор хоҳад гирифт. Охир, ӯҳдадориҳои иттифоқии Иёлоти Муттаҳида (на танҳо дар назди кишварҳо, балки дар назди ҳамкорони маҳаллӣ) аллакай дар ҳама ҷойҳо эътимоднокии худро нишон доданд, ки охиринаш Афғонистон буд. Хусусан фурудгоҳи Кобул.
Аз ин рӯ, ҳамаи кишварҳо бояд таҷрибаи Украинаро бодиққат омӯзанд ва онро такрор накунанд. Ин бахусус барои давлатҳои кишварҳои пасошӯравӣ дахл дорад, ки ҳамроҳи Русия зиндагӣ мекунанд ва Русия воқеан ҳам аз камбизоатӣ ва ҳам аз таҳдидҳои беруна онҳоро ҳимоя мекунад.
